Sau thành công ấn tượng từ cuốn sách “Chip War – Cuộc chiến vi mạch” của tác giả Chris Miller, Nhã Nam tiếp tục giới thiệu tới độc giả Việt Nam một cuốn sách quan trọng trong bối cảnh hiện nay: “Bá chủ AI: Trí tuệ nhân tạo, ChatGPT, và cuộc chạy đua thay đổi thế giới”. Tác giả cuốn sách là Parmy Olson, một trong những nhà báo công nghệ hàng đầu thế giới.
GIỚI THIỆU CUỐN SÁCH
“BÁ CHỦ AI: TRÍ TUỆ NHÂN TẠO, CHATGPT, VÀ CUỘC CHẠY ĐUA THAY ĐỔI THẾ GIỚI”
Trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là một công nghệ của tương lai mà đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống hiện tại. AI đang cách mạng hóa nhiều lĩnh vực từ y tế, tài chính, giáo dục, đến sản xuất và giải trí.
Với khả năng phân tích dữ liệu nhanh chóng, tự động hóa quy trình và hỗ trợ ra quyết định, AI không chỉ giúp cải thiện hiệu suất làm việc mà còn mở ra những khả năng chưa từng có trong lịch sử công nghệ. Tuy nhiên, sự phát triển bùng nổ của AI cũng đặt ra những thách thức lớn về đạo đức, quyền riêng tư và kiểm soát công nghệ.
Thông qua cuốn sách “Bá chủ AI”, độc giả không chỉ có cơ hội tìm hiểu về AI mà còn có thể kết nối nó với bối cảnh rộng lớn hơn của cuộc chiến công nghệ toàn cầu.
MỘT NGHIÊN CỨU SÂU SẮC VÀ KỊP THỜI VỀ “CUỘC CHẠY ĐUA THAY ĐỔI THẾ GIỚI”
“Bá chủ AI” là một tác phẩm xuất sắc của Parmy Olson, mang đến một phân tích toàn diện về sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI) và cuộc chạy đua không khoan nhượng giữa các tập đoàn công nghệ lớn.
Năm 2024, cuốn sách của tác giả Parmy Olson đã được vinh danh với giải thưởng danh giá Cuốn sách kinh doanh của năm do tạp chí Financial Times và Schroders trao tặng, khẳng định vị thế của nó như một tài liệu nền tảng cho những ai muốn nghiên cứu về AI, chính sách công nghệ và tương lai của nền kinh tế số.
Ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng trường – Trường Đại học FPT, đánh giá trải nghiệm đọc “Bá chủ AI” không giống như đọc một cuốn sách về lĩnh vực khô khan và khó hiểu như AI mà như “đang xem một bộ phim kiếm hiệp”. Tác giả Parmy Olson đã dùng nhiều ống kính tường thuật lại cuộc cạnh tranh giữa những “ông lớn” trong ngành công nghệ là Open AI do Microsoft đứng sau và DeepMind Google. Cả hai đang chạy đua để giành lấy ngôi vương trong lĩnh vực tiềm năng nhất nhưng cũng gây nhiều tranh cãi và đe dọa nhất: sứ mệnh tạo ra AGI – Trí tuệ nhân tạo tổng quát.
Parmy Olson không chỉ mô tả sự trỗi dậy của AI mà còn phân tích sâu sắc các động lực kinh tế, chính trị và chiến lược đằng sau cuộc đua này. Cuốn sách không chỉ mang tính dự báo mà còn giúp người đọc có cái nhìn sâu sắc về những xu hướng đang diễn ra ngay trong hiện tại.
CUỐN SÁCH KHÔNG THỂ BỎ QUA ĐỐI VỚI NHỮNG AI QUAN TÂM ĐẾN SỰ THAY ĐỔI CỦA THẾ GIỚI TRONG THỜI ĐẠI KỸ THUẬT SỐ
Cuốn sách “Bá chủ AI” không chỉ là một tác phẩm phân tích về AI mà còn là một cảnh báo về tương lai của công nghệ này. Parmy Olson đã khéo léo vạch trần những động cơ phía sau cuộc đua AI, từ tham vọng của các tập đoàn công nghệ đến những hệ lụy tiềm tàng mà công nghệ này có thể mang lại. Bà không chỉ tập trung vào các khía cạnh kỹ thuật mà còn đi sâu vào các mối quan hệ chính trị, kinh tế và đạo đức xoay quanh AI.
Bên cạnh những lợi ích đáng kể mà AI có thể mang lại như tăng cường năng suất lao động, tối ưu hóa hệ thống vận hành và cải thiện chất lượng cuộc sống, Parmy Olson nhấn mạnh đến những rủi ro tiềm ẩn.
Cuốn sách của Olson nhấn mạnh rằng AI không chỉ là một công nghệ, mà là một cuộc cách mạng có thể thay đổi hoàn toàn cấu trúc xã hội và kinh tế. Chúng ta cần có một cơ chế quản lý chặt chẽ, một hệ thống luật pháp phù hợp và một tầm nhìn dài hạn để đảm bảo rằng AI phát triển theo hướng có lợi cho nhân loại thay vì trở thành một mối đe dọa khó kiểm soát.
“Bá chủ AI” không chỉ là một lời cảnh báo mà còn là một lời kêu gọi hành động. Nếu không có những bước đi đúng đắn ngay từ bây giờ, chúng ta có thể đánh mất cơ hội kiểm soát một trong những phát minh quan trọng nhất của thế kỷ XXI. Đây là một tác phẩm không thể bỏ qua đối với những ai quan tâm đến AI, công nghệ và sự thay đổi của thế giới trong thời đại kỹ thuật số.
Nếu như “Chip War – Cuộc chiến vi mạch” giúp độc giả hiểu rõ về cuộc chiến công nghệ xoay quanh ngành công nghiệp bán dẫn, một lĩnh vực then chốt quyết định vị thế kinh tế và quân sự của các quốc gia, thì “Bá chủ AI” của tác giả Parmy Olson đưa chúng ta vào một cuộc đua không kém phần khốc liệt – cuộc đua phát triển trí tuệ nhân tạo (AI).
Hai cuốn sách này đều từng giành giải thưởng Cuốn sách kinh doanh của năm do tạp chí Financial Times trao tặng này, và bổ sung cho nhau trong việc cung cấp cái nhìn toàn diện về những công nghệ cốt lõi đang định hình thế kỷ XXI.
“Chip War – Cuộc chiến vi mạch” phân tích sự phụ thuộc của thế giới vào ngành sản xuất chip, từ đó giúp chúng ta hiểu vì sao các cường quốc như Mỹ và Trung Quốc đang dốc toàn lực để kiểm soát chuỗi cung ứng chất bán dẫn. Trong khi đó, “Bá chủ AI” tập trung vào cuộc chạy đua giữa các tập đoàn công nghệ trong việc phát triển AI, một lĩnh vực có tiềm năng thay đổi sâu sắc cách con người làm việc, giao tiếp và thậm chí là tư duy.
Cả hai tác phẩm đều có chung một điểm nhấn: công nghệ không chỉ là một công cụ mà còn là một chiến trường, nơi những quyết định được đưa ra hôm nay sẽ ảnh hưởng đến tương lai của cả nhân loại. Nếu “Chip War – Cuộc chiến vi mạch” cho chúng ta thấy cách mà những con chip nhỏ bé có thể quyết định sự thịnh vượng của một quốc gia, thì “Bá chủ AI” chỉ ra rằng AI không còn là một giấc mơ xa vời mà đã trở thành một vũ khí chiến lược trong cuộc cạnh tranh toàn cầu.
NHỮNG TÁC ĐỘNG VÀ RỦI RO CỦA SỰ PHÁT TRIỂN AI
Sự phát triển nhanh chóng của AI không chỉ mang lại lợi ích mà còn đi kèm với những rủi ro lớn. Những tên tuổi lớn trong ngành AI dường như đều có chung tiếng nói: “AI đang phát triển quá nhanh và có thể vượt khỏi tầm kiểm soát theo một cách thảm họa”.
Một trong những mối quan ngại hàng đầu là việc AI có thể làm mất đi hàng triệu việc làm trong tương lai. Khi AI có thể thực hiện những nhiệm vụ như phân tích dữ liệu, lập trình hay thậm chí sáng tạo nội dung, rất nhiều công việc truyền thống có nguy cơ bị thay thế.
Ngoài ra, AI còn đặt ra những thách thức về đạo đức và quyền riêng tư. Khi các tập đoàn công nghệ kiểm soát những mô hình AI tiên tiến nhất, họ cũng có quyền quyết định cách AI được sử dụng. Điều này dẫn đến lo ngại về việc AI có thể bị lợi dụng để thao túng dư luận, giám sát công dân hoặc thậm chí bị sử dụng trong các chiến dịch tấn công mạng.
Một vấn đề khác là khả năng AI trở nên quá mạnh mẽ và vượt khỏi sự kiểm soát của con người. Dù AGI vẫn còn là một khái niệm xa vời, nhưng nhiều chuyên gia đã cảnh báo về khả năng AI có thể phát triển những hành vi không mong muốn nếu không được giám sát chặt chẽ. Đây là một lý do khiến nhiều chính phủ trên thế giới đang xem xét việc ban hành các quy định kiểm soát AI chặt chẽ hơn, để đảm bảo rằng công nghệ này được sử dụng một cách an toàn và có đạo đức.
Những câu hỏi về AI không chỉ còn là vấn đề kỹ thuật mà đã trở thành một vấn đề mang tính xã hội và chính trị sâu rộng. OpenAI và DeepMind có thể là hai công ty dẫn đầu trong lĩnh vực này, nhưng cách họ phát triển AI sẽ có tác động không chỉ đến ngành công nghệ mà còn đến toàn bộ nhân loại.
VỀ BỐ CỤC
Cuốn sách “Bá chủ AI” được chia thành bốn phần chính, mỗi phần phản ánh một giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của trí tuệ nhân tạo và cuộc cạnh tranh giữa giữa OpenAI và DeepMind.
PHẦN 1: GIẤC MƠ
Cuốn sách mở đầu bằng việc giới thiệu về hai nhân vật trung tâm của cuộc đua AI: Sam Altman (CEO của OpenAI) và Demis Hassabis (CEO của DeepMind). Cả hai đều có chung một tầm nhìn lớn lao về AI nhưng tiếp cận theo hai cách khác nhau.
Trong phần này, tác giả khám phá những lý tưởng ban đầu, những động lực thúc đẩy họ theo đuổi trí tuệ nhân tạo, cũng như những thách thức đầu tiên (từ việc thu hút nhân tài, gọi vốn đến việc thuyết phục cộng đồng khoa học về tầm quan trọng của trí tuệ nhân tạo) mà họ phải đối mặt khi cố gắng biến AI thành một công cụ có ích cho nhân loại.
PHẦN 2: NHỮNG QUÁI VẬT KHỔNG LỒ
Khi AI phát triển mạnh mẽ, các công ty công nghệ lớn như Google và Microsoft bắt đầu nhảy vào cuộc chơi. DeepMind bị Google thâu tóm, trong khi OpenAI tìm kiếm sự hậu thuẫn từ Microsoft để tiếp tục cuộc đua. Phần này đào sâu vào cách các tập đoàn công nghệ đã ảnh hưởng đến hướng đi của AI, làm thay đổi các nguyên tắc ban đầu của những người sáng lập và đẩy cuộc cạnh tranh lên một tầm cao mới.
PHẦN 3: CÁC HOÁ ĐƠN
Công nghệ AI không chỉ là một giấc mơ đẹp mà còn đi kèm với những thách thức và cái giá phải trả. Công nghệ AI không chỉ là một giấc mơ đẹp mà còn đi kèm với những thách thức và cái giá phải trả. Từ việc thiếu minh bạch, quyền lực tập trung vào tay một số ít công ty, đến các rủi ro đạo đức liên quan đến AI – tất cả đều được tác giả phân tích chi tiết. Ở phần này, cuốn sách đặt ra câu hỏi quan trọng: liệu AI sẽ phục vụ nhân loại hay trở thành công cụ để kiểm soát và thao túng?
PHẦN 4: CUỘC ĐUA
Phần cuối cùng mô tả cuộc đua ngày càng khốc liệt giữa OpenAI và DeepMind trong việc phát triển trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI).
Parmy Olson mô tả sự bùng nổ của ChatGPT và cách nó thay đổi hoàn toàn ngành công nghiệp AI. Cả OpenAI và DeepMind đều phải tăng tốc để giành lấy lợi thế trong cuộc đua này. Những chiến lược, quyết định mạo hiểm và tác động của AI lên toàn cầu được thể hiện rõ nét trong phần này.
CUỘC CẠNH TRANH KHỐC LIỆT GIỮA OPENAI VÀ DEEPMIND
Sự ra đời của OpenAI và DeepMind đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo.
Sam Altman và Demis Hassabis có những cách tiếp cận khác nhau trong việc phát triển AI. Altman tập trung vào việc xây dựng AI thân thiện với con người, có thể phục vụ mọi người một cách rộng rãi thông qua OpenAI. Trong khi đó, Hassabis tập trung vào nghiên cứu AI như một công cụ khoa học để giải quyết những vấn đề phức tạp của nhân loại.
Cả hai đều gặp phải những áp lực từ các công ty lớn và buộc phải thỏa hiệp để có đủ nguồn lực tiếp tục phát triển AI. Altman hợp tác với Microsoft, trong khi Hassabis chấp nhận sự kiểm soát của Google.
Sự cạnh tranh giữa OpenAI và DeepMind không chỉ là cuộc đua về công nghệ mà còn là một cuộc chiến về chiến lược, tài chính và tư tưởng trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Hai tổ chức này đại diện cho hai hướng đi khác biệt nhưng đều có chung mục tiêu: phát triển trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) mạnh mẽ nhất, có khả năng tư duy và hoạt động gần như con người. Cuộc đua này không chỉ thay đổi cách AI được phát triển mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến toàn bộ ngành công nghệ, nền kinh tế và các chính sách công nghệ trên toàn cầu.
Một trong những yếu tố quan trọng trong cuộc đua giữa hai công ty là khả năng thu hút và giữ chân những nhân tài hàng đầu trong ngành AI. Các nhà khoa học và kỹ sư AI giỏi nhất thế giới luôn là mục tiêu săn đón của cả OpenAI và DeepMind, dẫn đến một cuộc chiến về đãi ngộ và môi trường làm việc.
Sự cạnh tranh giữa OpenAI và DeepMind không chỉ diễn ra trong nội bộ ngành công nghệ mà còn ảnh hưởng đến chính sách công nghệ toàn cầu. Các chính phủ, đặc biệt là Mỹ và Trung Quốc, đang theo dõi sát sao cuộc đua này để đưa ra các chiến lược phát triển và kiểm soát AI hợp lý.
VỀ TÁC GIẢ
Parmy Olson là một trong những nhà báo công nghệ hàng đầu thế giới, hiện đang phụ trách chuyên mục về quy chế công nghệ, trí tuệ nhân tạo và truyền thông xã hội của Bloomberg Opinion.
Parmy Olson là cựu phóng viên của The Wall Street Journal và Forbes. Bà nổi tiếng với những bài phân tích sắc bén về công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI), an ninh mạng và các tập đoàn công nghệ lớn.
Các cuốn sách tiêu biểu của Parmy Olson: Bá chủ AI: Trí tuệ nhân tạo, ChatGPT, và cuộc chạy đua thay đổi thế giới, We Are Anonymous: Inside the Hacker World of LulzSec, Anonymous, and the Global Cyber Insurgency (tạm dịch: Chúng tôi là Anonymous: Bên trong thế giới hacker của LulzSec, Anonymous và cuộc nổi dậy mạng toàn cầu).
