Vài nét về tác giả:
Nguyễn Văn Hòa sinh năm 1981
Hiện đang công tác tại Trường THPT Nguyễn Thái Bình, Đồng Xuân, Phú Yên
Tác phẩm đã xuất bản:
– 32 đề văn nghị luận lớp 12 (Chủ biên), Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh, 2018
– Tình Thơ bạn Thơ (Tiểu luân, phê bình), Nhà xuất bản Hội Nhà văn, 2020
– Con tằm rút ruột nhả tơ (Tiểu luận, phê bình), Nhà xuất bản Hội Nhà văn, 2020
– Mạch đời chảy mãi (Tiểu luận, phê bình), Nhà xuất bản Hội Nhà văn, 2021
– Nguyễn Nguyên Bảy – Lý Phương Liên: Cặp vợ chồng thi sĩ đặc biệt (Chân dung, Tiểu luận), Nhà xuất bản Hội Nhà văn, 2023
– Bình yên từ phía quê nhà (Tản văn), Nhà xuất bản Hội Nhà văn, 2023
NGÔI NHÀ GỖ VÀ NHỮNG BAN MAI BÌNH YÊN
Như một thói quen, mỗi sớm mai thức dậy cả nhà lại quây quần bên khung cửa sổ, nhìn khoảng trời còn mờ hơi sương dần sáng và uống từng ngụm nước vối rừng thơm ngai ngái, chuyện trò rôm rả…
Huyện miền núi Đồng Xuân (tỉnh Phú Yên) quê tôi nắng hạn mưa dồn và những đêm cận tết gió thổi về hun hút kèm theo cái lạnh giá buốt xương. Vào mùa mưa, khi nước các sông suối dâng cao, ngập lụt kéo dài nên các ngôi nhà ẩm ướt triền miên. Vì thế khi tạo dựng tổ ấm cho riêng mình, tôi dựng nhà gỗ theo kiểu nhà sàn cách đất và tạo những bức tường làm giá để các vật dụng gia đình. Với kiểu nhà này, rất mát vào mùa nắng nóng và khô ráo vào mùa mưa; nhất là cái nóng như thiêu như đốt cùng với những đợt lũ bất chợt, kéo dài của dải đất miền Trung.
Gian bếp chính là không gian được tôi đầu tư nhiều nhất và đây cũng là nơi cả nhà quây quần sớm tối. Bếp được đắp nổi, với lớp cát cách nhiệt dày bên dưới để bảo đảm an toàn. Việc nấu ăn bằng bếp củi truyền thống, ngoài việc món ăn ngon hơn thì lũ trẻ cũng có khá nhiều niềm vui khi hàng ngày được tung tăng gom củi khô trong vườn để nhóm bếp. Hơn hết, khói bếp bay lên sẽ hong chắc những thanh kèo thanh cột, để ngôi nhà thêm phần vững chãi, chống chịu dưới gió mưa khắc nghiệt.
Trong gian bếp, cũng lưu giữ khá nhiều những vật dụng gia đình từ đời trước gìn giữ đến giờ. Mỗi vật gắn liền với một câu chuyện mà ông, bà nội đã kể cho cha tôi, giờ trong mỗi buổi sớm nhìn ban mai bên chén nước ấm hơi khói, tôi lại kể cho con của mình. Gian bếp cũng bày biện một cách gọn gàng nhất để vào mùa đông dài và đặc biệt những ngày cạn Chạp, khi cháu con đã tề tựu về nhà đông đủ, sau khi ăn uống chuyện trò thì chúng có thể trải nệm ngủ bên bếp lửa đã vùi tro, cảm giác đoàn viên ấm áp đến vô cùng.
Gian trong là phòng khách có khung cửa gỗ trông thẳng ra phía đông khu vườn. Nơi này lại là một thế giới khác, thâm trầm và tĩnh lặng hơn. Ngoài những món đồ xưa được sắp xếp và lau chùi cẩn thận, trên những bức tường gỗ được đóng thêm giá đỡ đựng sách. Sau giờ học, lũ trẻ thường chọn một cuốn sách yêu thích, ngồi bên bậc cửa, hướng về khung của sổ nhìn ra khoảng vườn xanh um cây lá và sống cùng những câu chuyện trên trang sách nhỏ.
Mái hiên xung quanh nhà được làm mái chắn rất rộng, tạo được một không gian thoáng mát và tránh được nước mưa tạt vào trong. Tôi thường treo những nông sản để giống vụ sau hay một vài món thực phẩm dự trữ bằng những sợi dây treo ở mái hiên. Một chút nắng gió trời cùng với khói bếp quẩn quanh nơi mái hiên trước khi bay đi, sẽ hong khô chúng một cách từ từ, đằm vị và giữ được lâu.
Nơi cầu thang gỗ bước lên nhà sàn cũng là không gian lý tưởng của bọn trẻ trong những ngày hè. Mỗi đứa đều thi nhau trồng một loại cây mà mình yêu thích, những cây lưỡi hổ xanh, lưỡi hổ vàng, cây trường xanh lá rộng… để đầy hai lối đi. Đặc biệt, bên hiên phía Tây có cây nguyệt quế được trồng từ thời cụ nội. Khi làm ngôi nhà gỗ này, đã cố gắng không xâm phạm đến, phải ép thân cây nguyệt quế vào bên hiên để mỗi mùa chúng đều kể những câu chuyện của riêng nó bằng mùi hương sâu thẳm. Bởi hiếm có loại hoa nào ra dày và hương thơm dịu ngọt như hoa nguyệt quế.
Những ngày hè hay những lúc rỗi, bọn trẻ trong xóm cũng thường đến nhà gỗ để chơi. Chúng vô cùng thích thú được nằm thoải mái dưới sàn gỗ, đọc một cuốn truyện tranh hay nướng khoai lang bên gian bếp, vừa lén nhìn những chú nhen sọc vàng nhanh nhẹn chuyền qua những cành cây trong khu vườn tạp.
Với tôi, ngôi nhà chính là nơi gắn kết tất cả những yêu thương. Dù trong cuộc sống áo cơm đầy những buồn vui được mất nhưng lúc trở về, bước qua bậc cửa thân quen, lại thấy lòng mình bình yên đến lạ. Và với không gian này, tôi lại càng trân quý và yêu thích hơn cuộc sống hiện tại, tôi luôn gieo mầm cảm xúc chân thành vào lũ trẻ, để chúng biết sống chậm lại, biết trân trọng những thứ bình dị của quê nhà. Và cứ như thế, mỗi sớm mai thức dậy, uống một chén nước đầy hơi khói ấm, nghe mùi khói, mùi gỗ, mùi của bình yên trong nếp nhà thân thuộc, lòng lại thấy bao dung với đời, với người hơn!
