Vài nét về tác giả:
Nguyễn Thánh Ngã, sinh năm 1958 tại Quảng Ngãi, lớn lên ở Đà Lạt – Lâm Đồng, hiện nay đang sống tại TP Hồ Chí Minh. Ông là Hội viên Hội Nhà văn TPHCM, Hội viên Hội Nhà Văn Việt Nam. Tác giả đã in 6 tập thơ và đạt Giải nhất thơ Haiku Việt – Nhật năm 2009.
DẤU LẶNG HUYỀN
Tôi lặng nhìn em
Đóa phong lan huyền ảo
Nở như vết xước thời gian
Em là dấu lặng đen
Khiến tôi ngừng lại
Lang thang móc đôi chậm rãi
Rơi xuống
Sàn…
Ngày của những đấu sĩ mang gươm
Em đứa trẻ cắn bút
Ngậm sự cam chịu của mực
Vết gươm lóe lên
Và mực
Ứa …
Ngôn ngữ chết đuối từng hàng
Bàn phím giẫy chết giấc mơ hoang
Dòng sông đầy rác bẩn cuộn trôi…
Anh ôm em vào lòng
Ôi cây đàn mớ ngủ
Từng vang lên tiếng kêu sâu thẳm
Hãy cất dấu lặng vào dây
Và vang lên với trường độ khác
Ở thế giới khác…
Thế giới huyền ngân
Lặng lẽ đôi móc trắng Schubert…
NHÀ TÔI Ở ĐÂU
Nhà là nơi tôi sở hữu một bầu khí quyển
Nóng ẩm hạnh phúc và gió mùa khổ đau
Nơi tôi không bao giờ được trở lại
Nếu rời xa, rời xa…
Nhà tôi ở đâu trong khu vườn trần gian
Hai mái hạnh ngộ chống đỡ gió mưa
Bốn ô cửa nhìn ra cây cỏ, sinh vật
Bếp lửa mẹ tôi nấu lời ăn tiếng nói…
Tất cả đã đóng cửa & tất cả đã mở ra
Nơi cha tôi giữ gìn quá khứ trong chiếc tráp mạ vàng
Mùi kỷ niệm ấm nồng & mùi han rỉ của chiếc chìa khóa
Buồng phổi tôi thì thầm & dày vò lớp khí quyển trắc ẩn
Nhiều người đã đến đây – nơi khu vườn bóng tối
Họ lặng lẽ sống chồng lên chúng tôi thứ tâm thức mơ hồ
Có người vùng dậy ra đi trên cỗ xe thồ nặng nhọc
Có người hăm hở khám phá
Nhà tôi
Ở đâu…
Cho đến bây giờ, khi ngồi trên ghế tàu hỏa tốc hành
Chạy băng băng qua những thành phố ánh sáng
Hoặc thở phì phò qua hoang phế tàn phai
Tôi vẫn không xác định được nhà mình, nơi sở hữu,
Ở đâu?
Chợt nhớ,
Giấc ngủ đầu tiên thơm mùi chăn chiếu
Và bước chân đầu tiên trên con đường bàn cờ khó hiểu
Những cành tre treo chiếc hài bảy dặm đã hóa cánh bay vào những trận bão kinh hoàng
Nhà tôi bây giờ
Nhà tôi ở đâu…
ÁM ẢNH
bạn tưởng tượng đi
con người khi ăn
sự khó nhọc cạ vào hàm răng nghiền nát vất vả
con người khi uống
sự thẳm sâu chảy qua đầu lưỡi
thấm đẫm mối lo toan chịu đựng
vị giác những dòng sông nuôi tâm hồn ta thạch nhũ
tiếng gõ những hang động trầm lắng hoang dã
ném giấc mơ con người trượt trên tảng xanh rêu
bạn vẽ bằng môi mình lên những bức tranh nụ hôn
vẻ rực rỡ cổ tích hiện cánh đồng đầy bánh
những chiếc bánh dân dã
kể bằng câu chuyện quân vương
những chiếc bánh ẩn mình trong chiếc cối
thơm lừng ma thuật
chú bé chăn bò thổi ngẫu ca lên cùng gió
hóa lỏng bầu trời
lão chăn dê huơ chiếc roi số phận viết cùng mây trắng
mật ngữ lang thang
cô gái thợ cấy cong chiếc lưng eo buộc một thời con gái
neo giữa cánh đồng
ai dọn bữa ăn lên chiếc bàn trần gian
có dọn cùng mưa nắng ?
NGỤ NGÔN CHO MÌNH
ta ơi,
tự biết góc ruộng mình
gieo gì gặt nấy
ví như: ”gieo gió thì gặt bão“
hãy bám gốc rạ mình
gieo những hạt lành thơm
học bùn đen chẳng biết khoe khoang
tự cô đọng
tự lắng…
loài giun đất chỉ biết ăn đất
mà ruộng vườn tốt tươi
loài chim sâu chỉ biết ăn sâu
mà tiếng hót trong như gió sớm
chẳng phải bồ câu đem đến hoà bình
con gà lại ghét nhau tiếng gáy!
cọng cỏ biết trả ơn cho đất
đất lại đắp cho mộ người cao hơn
đời dạy: ”học ăn, học nói, học gói, học mở“
ta suy học nhịn, học e, học nghe, học thẹn
biết thẹn mình như loài mắc cỡ còn cho đời vị thuốc
ta tự thẹn ta chưa giúp được mình!
thế đấy,
“chưa thương hết mình thì đừng nói thương người khác”
ta bám rễ sâu vào góc ruộng nhà mình
nghe đất thở
những mùa trăn trở
hạt đất, hạt bùn dạy nhau: im lặng…
xanh!
NHỮNG GÃ CUA ĐỒNG HÁT RONG
Trong chiếc giỏ bà tôi
những gã cua đồng đang nhấm nháp điều gì chẳng rõ
tiếng lép nhép hiện ra những khuôn mặt
khiến cánh đồng bật khóc
Nỗi nhớ như nếp nhăn hằn lên buổi chiều
váng phèn vây quanh từng gốc rạ
nơi bàn chân tôi dẫm phải tuổi thơ mình
vệt bùn loang dày như kỉ niệm
và hoàng hôn bà tôi khom xuống chân trời
Hoa cỏ tím như ngọn đèn rưng rức
soi bước cua đồng bò ngang
đo nỗi đau mùa vụ sau từng nhát cuốc
cánh đồng hạ sinh
Mùa màng giờ đây những chiếc hang trơ trọi
tôi thọc đầy cánh tay tiếng oạp oạp
gã cua đồng giương chiếc càng hiền lành kẹp vào tuổi thơ tôi rỉ máu
ôi giọt máu hồn nhiên còn vương trên chiếc giỏ tre bà tôi để lại
giờ đựng nỗi buồn trong mối mọt thời gian
Bao đêm ngái xa
bà tôi về trong giấc mơ những gã cua đồng sùi bọt mép
ngóng hạt lúa phù sa rụng vào hư ảo…
Và nhành lúa tong teo nép mình dưới khói
tôi nhìn khói vỡ trời xanh
nghe gió khóc trên bờ môi mằn mặn
tự mình ám ảnh tiếng hát những gã cua đồng hát rong…
CHIẾC LÁ TRONG KHE CỬA
Thò ánh mắt,
Kéo chiếc lá trong khe cửa
Mùa thu đồng hiện bên thềm
Mùa những nỗi buồn đi vắng
Lang thang tìm khắp chân trời
Có một loài hoa mới nở
Vàng như một niềm vui…
Thế sao chiếc lá khô,
Lại đong mùa thu trong ấy?
Như khao khát anh suốt đời chưa thấy
Một bờ môi…
Có lẽ khi nỗi buồn được thắp sáng
Niềm vui sẽ loang ra
Như ánh ngày rực rỡ
Tỏa khắp căn nhà…
Lúc ấy anh mới nhận ra em
Nụ cười như chiếc lá
Trong khe cửa cuộc đời
Em lặng lẽ,
Đợi chờ ánh mắt
Anh như màu thu trong mỗi cái nhìn…
MÁI NHÀ XƯA
Nhà xưa mái lợp ba gian
Mẹ nhen bếp lửa tro than ấm nồng
Trải bao nắng lửa, mưa giông
Mái tôn đã thế…rạ đồng, giọt tranh…
Những khi bão táp đành hanh
Tay cha chống đỡ năm canh gió lùa
Nắng mưa ơi hỡi nắng mưa
Ngấm bao nhiêu lớp phên thưa rêu mờ
Anh em từ thuở còn thơ
Lớn lên theo tiếng ru hờ giấc say
Bước qua bậc cửa nào hay
Nghĩa tình đã buộc sợi dây vào rồi
Đi xa bao bận trong đời
Nhà xưa quê cũ một thời lớn khôn
Mong manh cũng một mái tôn
Gõ bao nhiêu nhịp tâm hồn vào quê
Xa xôi ai chẳng muốn về
Cho dù hai tiếng bộn bề áo cơm
Thương con ngõ đất bùn rơm
Nhà xưa bếp cũ ướp thơm nếp đời!
MÙA ĐÔNG NHỚ
Mở mùa đông
Từ giấc mơ ủ kín
Em như hạt gầy từ tháng Chạp heo may
Mẹ gánh ngày lên ruộng
Gieo niềm tin gió bấc
Nỗi thắt the bùn cáy vấy lòng
Đo cánh cò trưa đáy giếng đục trong
Làng như cánh chuồn chuồn bông súng
Thắc thỏm xòe mặt nước lưng ong
Tiếng trâu gọi cánh đồng cỏ mạ
Tháng Chạp rồi hoa dại thức li ti
Nắng khác,
Hay nắng là trải nhớ?
Vào niềm đau hoa cúc họa mi
Mà bận rộn
Câu thơ bèo bọt
Em giấu thơ vào vạt áo mồ hôi
Lau mấy giọt xuân thì văn vắt…
Mùa đông chìm trôi ngang song cửa
Em gọi thầm ngọn gió lắt lay
Hãy mở mùa ra đựng thóc
Hạt thóc quê mình gầy guộc
Bởi đất còn nợ cây lúa lưng cong…
LẮNG NGHE ĐÀ LẠT XUÂN VỀ
Nghe trong gió núi
Nhịp cà phê phin chậm, rơi nhòe…
Nắng dã quỳ vương trí nhớ lẻ loi
Tôi rong ruổi buông cương
Chú ngựa thồ thời gian gõ móng
Lướt qua cỏ cây đồi núi
Bật nở bên quán cóc đóa bồ công anh
Ngồi uống không gian
Băng qua những mùa cũ đắm say
Lắng nghe rèm cửa dính tiếng chim non
Mùa hoa anh đào đốt lỏng không trung
Những góc phố tri âm
Những cung đèo mưa bụi
Tiếng vi vút của hàng thông thân phận
Du ca qua miền gió tím
Những hoài niệm lạc thời
Lắng nghe xuân về trong cỏ thôi nôi
Lắng nghe đường Hoa Hồng trong thước phim âm bản
Lặng điếng trước ca từ nhà vườn
Nàng sơn nữ tên Trinh (*)
Vì Trinh,
Bước ra từ hoang dã
Cầm trên tay ngọn lửa thần linh…
(*) Ca sĩ Bonneur Trinh người dân tộc Lạch Lâm Đồng
ĐÁNH THỨC
Tiếng chim đánh thức
Và làn khói lay động
Đóa hoa vừa kịp nở
Thôi đành…
Màu sắc đã thành quá khứ
Hương thơm bay trong tương lai khứu giác
Nơi chưa ai nhìn thấy
Làn khói vẫn hương
Mùa xuân ẩn náu trong khóe nhụy nguyên lành
Để phấn mang đi trong túi mật
Vị ngọt lãng du
Đánh thức đàn nhộng non trong tổ ấm
Mấp máy xuân thì
Hãy về quanh đây
Đàn ong vương lời khấn nhỏ
Cần mẫn xây đời
Bịn rịn giấc mơ thơm!
BỨC TƯỢNG GỤC ĐẦU
Có một bức tượng
Gục xuống
Taras Shevchenko!(*)
Người gục xuống cho đất nước đứng lên
Ukraine – đây là hình ảnh của cái chết dừng lại để sống tiếp
Kiev!
Vâng, cửa chết đã đóng lại
Và bức tượng gục đầu vẫn thở…
Những vần thơ thời Sa Hoàng vẫn thở
Hà hơi trong hủy diệt và đổ nát
Bên kia những tòa nhà bốc khói
Những ô cửa không thấy bóng mặt trời
Không thấy bóng ai
Có lẽ họ đã di tản
Hay bị chôn vùi
Taras Shevchenko vẫn còn đó
Chứng kiến từng nỗi kinh hoàng
Bức tượng không phải là sự sống sót
Chính bức tượng có một con đường
Khi những câu thơ bị chôn vùi
Sự trầm mặc bắt đầu mở cửa
Cánh cửa thơ ông oan nghiệt
Mặt đất đã cong oằn
Cây cỏ đã cháy tan
Không còn một đóa hoa để cắm vào miệng hố
Không còn một cánh chim vẫy gọi bầu trời
Nhưng trong tuyệt nhiên
Có tiếng nói từ “Người hát rong”(**)
“Khi máu thù loang lỗ dòng sông
Cuộn trôi đi theo dòng Dnhiep
Thì lúc ấy,
Dưới mồ chôn tôi đứng dậy!…”
Các bạn thấy không?
Người Ukraine đã đứng dậy
Khi bức tượng gục đầu nói với đất
Biển đen và thảo nguyên xanh là những linh hồn của tự do…
(*) Đại Thi hào của dân tộc Ukraine
(**) Thơ Taras Shevchenko
NHỮNG CON SÔNG TÂY NGUYÊN
những con sông Tây Nguyên
hoang dại đến chừng nào
chém như sừng trâu
cuốn như trăn lượn…
nước đỏ tràn hùng vĩ
thác sông ơi!
tiếng gào bay xa bảy quả đồi
tiếng voi rống làm rung rinh vách đá
sông chảy xiết như lòng người hối hả
xé mình thành ngọn thác mà reo…
sông Tây Nguyên
chảy nỗi niềm riêng
những cung trầm chảy vào huyền thoại
sông đã thành nước mắt của tình yêu
núi cao bao nhiêu đỉnh nhỏ bấy nhiêu
sông dài bao nhiêu tình trải bấy nhiêu
không kể hết nên dệt thành câu hát
người miền núi
hát là xé lòng mà hát
lời chiêng âm lời bỏ mả u hoài
lời của sông theo dòng nước miệt mài
sông ra đi
gởi thác ghềnh giữ lại
những mối tình oan nghiệt của thung khe…
(Tây Nguyên 2008)
