Vài nét về tác giả:
Đỗ Thượng Thế, còn gọi là Thế Đất Quảng, sinh ra tại Quận Nhì, Đà Nẵng. Quê nội Cẩm Kim, Hội An. Sau 1975, ông về sống tại quê ngoại Đại Hồng, Đại Lộc, Quảng Nam. Hiện ông sống và dạy học tại Đà Nẵng. Ông là hội viên Hội VH-NT Quảng Nam và hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.
Ông đã xuất bản 3 tập thơ: Trích tôi (NXB Hội Nhà Văn, 2009), Dưới tấm trần rỉ mưa (NXB Hội Nhà Văn, 2017), Trên lá sâu vẽ bùa (NXB Hội Nhà Văn, 2024).
Giải thưởng:
– Giải C cuộc thi thơ tạp chí Văn nghệ Quân đội, 2004.
– Giải B cuộc thi thơ báo Mực Tím, 2007.
– 03 tặng thưởng VH-NT Quảng Nam với các tập thơ vào các năm 2009, 2012, 2017.
– Giải Ba cuộc thi thơ Thơ ca và nguồn cội Lần II, Hà Nội, 2012.
– 01 giải Nhất, 02 giải Ba, 01 giải Khuyến khích cuộc thi thơ Haiku lần I, lần II và lần III Hội An – Nhật Bản các năm 2011, 2012, 2013.
– 02 giải thưởng Văn học Nghệ thuật Đất Quảng (05 năm) lần II 2013; lần III 2018.
– Giải B cuộc thi thơ do Hội Văn học – Nghệ thuật Quảng Nam tổ chức, 2017.
– Giải Nhì cuộc thi thơ Haiku Việt – Nhật lần thứ VII, 2019.
– Giải Ba cuộc thi thơ “Nhân nghĩa đất phương Nam”, do Hội Nhà văn thành phố Hồ Chí Minh tổ chức, 2021.
– Giải C cuộc thi viết “Đà Nẵng Ngày Mới”, báo Đà Nẵng, 2021.
“…Nhà thơ Đỗ Thượng Thế viết như vừa mộng du trong đời sống của anh và vừa cất lên tiếng nói trung thực và rung vang trong từ sâu thẳm tâm hồn anh… Đỗ Thượng Thế đã biến những câu chuyện riêng tư ấy thành cái đẹp, và mọi thứ khi trở thành cái đẹp thì tức khắc tràn ngập người khác. Những hình ảnh, những con người trong thơ Đỗ Thượng Thế là những thứ muôn đời cũ. Cũng sông ấy, vườn ấy, ngôi nhà ấy, cây cầu gãy ấy, bầy chim ấy, cơn mưa ấy, cây cỏ ấy… nhưng giờ đây thức dậy như thức dậy lần đầu tiên trong sự sống của chính chúng.” (Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều)
MỘT DÒNG SÔNG
Thảng thốt dòng sông
bị trói chặt đôi tay
thất thế mùa khô hạn
không cưỡng lại đôi chân dạn dày như hai chiếc cọc cắm vào lòng cát
và không thể khép ánh mắt bẩm sinh trong vắt
khi hoàng hôn lưng tròng
bị ném lên mặt hơi thở nồng nặc mùi bão giông sặc sụa cơn ho cười nấc cái cặn của phù vân trắng bệch như vôi tở mở sôi giữa bể đời vẫn chưa nguôi cơn khát
những khúc lạc lòng những điệu vần đa mang những lặng câm dao cắt
những viên sỏi nhặt lên từ đáy đêm
bị đay nghiến bởi con sóng dại khờ mang niềm tin chết cạn
chùng chình bóng đò ngang và dấu khua chèo buổi ấy chưa tan
lau lách hoài ru dật dờ xơ xác
mỗi thoáng thu trôi bến cũ đều rằm
tội nghiệp dòng sông
bị gán thành con nợ
trả lũ trần truồng nắm đuôi trâu hụp lặn dưới trưa hè nắng nỏ
lớp lớp bùn ruộng ao thịt da ngan ngát cỏ rơm
con bống mú vàng xế mẻ chum nắc nẻ tiếng cười khẳm con thuyền giấy
trả bóng cò già đầu cồn cuối bãi gầy nhom…
sông lắng vào lòng những lặng im thất thanh giông bão
bình yên những con mắt thuyền
trăng lên…
Thu Bồn, tháng 4-2002
ĐIỀU CON BIẾT
Nếu tất cả bước chân của cha
tất cả bước chân của mẹ
trải dài ra
từ cánh đồng cần lao mưa nắng
đến chân mây của sự nghèo khó
thì có thể làm nên bao cuộc hành trình vòng quanh trái đất
Vậy mà giờ đây
chỉ một điều, con biết
nơi tận cùng đường cày đời cha
nơi hạt thóc cuối cùng vụ mùa đời mẹ
đôi chân khô gầy
đôi chân nứt nẻ
vẫn - chưa - ra - khỏi - đất - làng.
Tháng 5-2000
NIỆM SÔNG
Bà ơi!
Ngày ngày
Ngụp trong bụi phố
Cháu lại thấy
Con sông quê mình phăm phăm về phía nghẹn đêm
Đêm vỡ ải như trạnh cày sục ruộng
Từng đàn bò quày đầu bên kia bờ ào lên cơn sập nước
Lớp lớp chân non giạt những mùa giông
Giạt tiếng chim bập bềnh sương giá
Giạt tàn đuốc sậy giạt thất thanh đỉnh lũ giạt lùm lùm khuya
Dế giun thức nồng hơi đất
Bãi cồn dần dần nhô lên mỗi lúc một xanh
Mỗi lúc một dâng lên đỉnh núi người già
Những vẻ mặt thâm u xa vắng những trầm tư buồn đau và nỗi tàn kiệt
Tạc gành đá lạnh… cheo leo
Dâng lên mái ngói âm dương chùa làng rêu ám
Dâng lên tàng cây gió sớm/ con đường chợ mai khuất - hiện triền sông
Hoa gạo rực chói - ngọn đăng tháng ba
Lau lách thức mùa tu hú
Bà ơi!
Doi cát hình chiếc lá chênh chao ngày hạ
Lũ nhóc dung dăng xới lửa đồng dao
Giấc mơ của chúng mọc lan như loài cây nghể cây rì bóng mướt
Ở đó
Những con sóng xanh xao ắp nỗi trở về
Những con sóng hồn nhiên đuổi ngày rồi ôm cầu vồng tuổi dại ra đi…
Những thì thầm của đàn cò ráng lửa
Những rầu rầu tiếng huýt sáo của người cắm bõi
Cánh buồm tha phương ốm trên bến vắng
Và mồn một ngôi nhà chống cửa hướng bờ xe nước
Cháu nghe rất rõ giọng bà ru em gái cháu dưới chái hiên chiều
Gọi cháu trong vườn bắp phun cờ
Rồi lần gọi ấy
Tháng tám miên man mưa
Những mưa… những mưa… những/ mưa…
Sặc bụi áo cơm
Ròng ròng mắt đỏ…
Bà ơi!
Bà ơi!…
… Từng cụm áo tơi qua sông bắt đầu um khói.
VIẾT Ở MỘT ĐẬP HỒ
những con sóng phơi trắng
phơi bày cái ác
cái ác từng ném lên mặt hồ nổ vỡ
những mảnh mây trong đáy nước
trừng trừng ánh mắt căm
dưới thăm thẳm thời gian đóng váng
những đoá sen bị trấn nước
đội lên nỗi đau màu ráng lửa
rặng thông già lả bóng cầu kinh
cánh chuồn kim mang ánh mùa thả xuống
vòng loang ngân ngấn trời xanh
uất uất… tiếng cuốc chiều
lòng hồ như thổ huyết.
VIẾT CHO HOT GIRL MÚA CỘT
đôi khi
không tràng pháo tay
không trầm trồ khen ngợi
một tớp rượu sexy
một mờ ảo quay cuồng
một giai điệu hoan lạc
khoắng như con sâu đục thân
ngập sâu trong từng đường lượn cong thao thức
trong từng giọt
từng giọt ngất ngây vô định
thanh xuân không hề có cột mốc
chỉ bài ca trái tim và hơi thở chủ quyền
nhiệt cuồng và kích động
ngập chân mây…
cơn ngực trào sôi bỏng rét
những bầm giập không lời
những giới hạn cảm thương độc ác
đã cháy trên đỉnh cột trắng
thì chùm gửi thịt da nung đỏ sắc trời
như nung đỏ dậy mùi con chữ
rực hồng như đoá sen
không trối sống trối chết
không mơ hồ hèn hạ
mang sứ mệnh của con người
ai rồi…
bán thịt da nuôi miệng!
MÙA SAU…
Bao nhiêu thứ ngổn ngang thường nhật
Lấp kín vào chỗ trống
Cuộc mưu sinh đầy biến động
Biết đâu mà lần
Gương mặt xanh xao
Đổi nợ áo cơm còn đang giành chỗ
Trái tim thắc thỏm
Khuất đắm vào lo toan
Dòng đời dọc ngang cơn lốc
Thưa dần ấm cái bắt tay
Loáng trên đường
Tình thân may còn ưu tiên cái nheo con mắt
Rồi mịt mù bụi bay
Hạnh phúc lửng lơ trêu ngươi người áo bạc
Những tưởng với tay…
Một với tay tận cùng khao khát
Mưa
nắng
hai đầu oằn cong
Đâu ngày xưa tử tế
Rước em lúc giận hờn
Anh - con ngựa tung bờm đánh rơi khớp bạc
Ngã vào đêm xao xác
Nước đại trong chiêm bao
Những khoảng trống ngọt ngào
Khép lại!
Em mất hút thời con gái
Anh biền biệt thời con trai
Thời gian như xá cày phơi những hư hao
Mồ hôi và tóc sầu rơi vãi
Bao ước mơ sắc như liềm hái
Chờ
mùa sau!…
_______________________________
Poetry by Đỗ Thượng Thế
About the author:
ĐỖ THƯỢNG THẾ also known as Thế Đất Quảng, was born in District Two, Đà Nẵng. His father family was from Cẩm Kim, Hội An. After 1975, he moved to live with his mother family in Đại Hồng, Đại Lộc, Quảng Nam. He currently resides and teaches in Đà Nẵng. He is a member of both the Quảng Nam Association of Literature and Arts and the Vietnam Writers’ Association.
He has three poetry collections published by Writers’ Association Publishing House: Excerpts from Myself, 2009; Under the Leaking Ceiling, 2017; Inscribing Spells on Tattered Leaves, 2024.
Awards:
– Third Prize, Army Literature and Arts Magazine Poetry Competition, 2004
– Second Prize, Purple Ink Newspaper Poetry Contest, 2007
– Third Prize, Poetry and Origins II Competition, Hanoi, 2012
– Many Prizes in Haiku Competition
– B Prize, Quảng Nam Literature and Arts Awards, 2017
– Third Prize, “The Southern Land’s Benevolence” Poetry Competition by Hồ Chí Minh Writer’s Association, 2021
– C Prize, Writing Competition about “Đà Nẵng New Day”, Đà Nẵng Newspaper, 2021
Poet and Writer Nguyễn Quang Thiều said: “Poet Đỗ Thượng Thế writes as if sleepwalking through his own life, yet simultaneously he raises an honest voice that resonates from the deepest recesses of his soul. Đỗ Thượng Thế has transformed these personal stories into beauty, and once something becomes beautiful, it instantly permeates others. The images and people in his poetry are eternal. The same rivers, gardens, houses, broken bridges, flocks of birds, rain showers, and plants… but now they awaken as if for the first time in their own existence.”
A RIVER
The river in shock
Its hands tightly bound
Losing strength in the dry season
Unable to resist the weary legs like two stakes driven into the sand
And unable to close its naturally clear eyes as dusk approaching
Thrown onto the surface, the stench of storms, reeking of violent laughter and coughing fits
The remnants of transient clouds, white as lime, bubbling in the cauldron of life, still unquenched in thirst
The fragments of lost hearts, the burdened rhymes, the silent cuts of knives
The pebbles picked from the bottom of the night
Tormented by the naive waves carrying a dead faith
Hesitant are the shadows of the ferries, and the traces of oars from that day have yet to fade
Reeds endlessly lulling in a tattered, desolate state
Each fleeting autumn, the old shore remains full
Poor river
Labeled a debtor
Paying back the naked floods gripping the tails of buffalo, diving beneath the scorching midday sun
Layer upon layer of mud in the ponds and fields, the scent of grass, and straw
the yellow mudfish beside the cracked jar, laughing along with the sinking paper boat
paying back the shadows of old cranes, frail at the ends of the riverbanks…
The river sinking into silence in the storm
peaceful are the eyes of the boats
as the moon rising
Thu Bồn, April 2002
WHAT I KNOW
If all of my father’s footsteps,
and all of my mother’s footsteps,
were to be laid out,
from the laborious fields under sun and rain
to the horizon where poverty meets the sky
they could trace countless journeys around the earth
Yet now,
there is only one thing I know
at the end of my father’s furrows
and with the last grain of my mother’s harvest
those dry, frail feet,
those cracked, weathered feet,
still - have - not - left - the village soil.
May 2000
RIVER REVERIE
My dear grandmother
Day by day
In the urban dust
I could visualise
Our hometown river, rushing emotionally into the night
The night shattering like a plow tearing through the fields
Herds of cows turning back from the far shore, bursting through waves
Youthful feet pushing through stormy seasons
Through birds’ crying in the floating mist
Through the fading torches of reeds, the silent peak of floods, and the darkness at midnight
Crickets and worms stay awake, the rich scent of the earth
The sandbars slowly rising, greener with each passing moment.
With each moment, they rise to the summit of the elders
Faces marked by distant, deep reflections of sorrow and exhaustion
Carved into cold, towering cliffs
Rising to the moss-covered tiles of the village temple
To the early morning winds through the trees, the market path vanishing by the riverside
To the blazing red silk-cotton flowers – the light of March
Awakening the season of cuckoo birds.
My dear mother!
The sand dune shaped like a leaf swaying under summer sun
The children joyfully stir the fire of folk songs
Their dreams spreading wide, like the lush green leaves of wild plants
Where
The pale blue waves carrying longing to return
Innocent waves chasing the day then embracing rainbow of youth, drifting away…
Whispers of herons in the twilight blaze
The melancholic whistles of fishermen
A wandering sail luffing faintly by the calm shore
A house stands out vividly clear, doors open, facing the waterwheels
I hear your afternoon lullaby for my little sister under the eaves
Calling me from the cornfield, the appearance of tassels
That calling
Endless August rain
Rain upon rain, unceasing
Choked by the dust of survival
Streaming of red eyes
My dear grandmother!
My dear grandmother!…
… Clumps of straw – clad figures crossing the river, begin to vanish into the mist.
WRITTEN BY A RESERVOIR DAM
The waves lay bare in white
Exposing evil
Evil once cast upon the lake, exploding
Shattering clouds reflected in the water’s depths
Glaring with eyes of hatred.
Beneath the deep time, encrusted in scum
Lotus blooms submerged
Rising with the pain of flames in twilight hues
Old pines bow their shadows in prayer
Dragonflies carrying the light of the season, dropping it
Into ripples softly echoing the blue sky
Seething, crying the evening hoe
The reservoir’s heart bleeds.
WRITTEN FOR A POLE-DANCING HOT GIRL
Sometimes
No applause
No words of admiration
A shot of sexy liquor
A swirl of dizzy haze
A tune of ecstasy
Twisting like a borer worm
Deep within every sensuous curve
In every drop
Every drop of heady, aimless intoxication
Youth has no milestones
Only the song of the heart and the sovereign breath
A frenzy of heat and excitement
Drenched in the horizon’s edge…
A storm of heaving breasts, fiery in the cold
Bruises left unspoken
Cruel boundaries of empathetic pain
Having burned atop the white pole
Her body, like mistletoe, glows red hot against the sky
Like smouldering words coming to life
Blazing bright like a lotus bloom
Not clinging desperately to life
Not lost in cowardly vagueness
Carrying the mission of humankind —
After all…
We sell our flesh to feed our mouths!
NEXT SEASON…
Clutter of everyday chaos,
Filling the empty spaces
The tumult of survival
Unpredictable at every turn
A pale face
Trading debts for daily bread, still vying for space
A heart uneasy
Lost in the burdens of worry
Life’s current, weaving through the storm
Gradually warming the handshake
Fleeting on the road
Where kinship might still afford a squint of the eye
Then the haze of dust
Happiness tantalizingly mocks those in silver garments
Thinking of reaching out…
A reach driven by boundless longing
Rain
sun
bending at both ends
Gone are the days of kindness
When you embraced me sulkily
I — a stallion with a flowing mane, lost my silver joints
Falling into the restless night
In the vast water of dreams
Sweet gaps of memory
Now closed!
You vanished from the days of youth
I drifted from the days of boyhood
Time like a plow exposing our wear and tear
Sweat and sorrow-strewn hair
Dreams sharp as a sickle
Awaiting
the next season!…
