Jane Austen ( 16/12/1775 – 18/07/1817) là một nhà văn người Anh đã sáng tạo những cuốn tiểu thuyết mang nét hiện đại rõ rệt, điều này cũng phù hợp cách đối xử của bà với những người bình thường trong cuộc sống hằng ngày. Là con gái thứ 7 trong một gia đình có 8 anh em, Jane Austen lớn lên trong một gia đình khá giả. Trừ những năm sống ở vùng Bath, ba năm ở Southampton, vài tháng ở trường học và một vài kỳ nghỉ, Austen sống cả cuộc đời ở miền quê Hampshire. Jane Austen chưa bao giờ kết hôn và qua đời vào năm 1817 ở tuổi 41.
Trong bốn năm từ 1811 đến 1815, bà đã xuất bản bốn cuốn tiểu thuyết, Sense and Sensibility (tạm dịch: Lý trí và tình cảm) (1811), Pride and Prejudice (tạm dịch: Kiêu hãnh và định kiến) (1812), Mansfield Manor (tạm dịch: Trang viên Mansfield) (1813) và Emma (1814). Hai cuốn tiểu thuyết sau của bà Northanger Abbey và Persuasion (tạm dịch: Thuyết phục) được xuất bản sau khi bà qua đời, vào cuối năm 1817.
Tạp chí Nhà văn và cuộc sống xin trích đăng một số chương trong tiểu thuyết của bà:
Lý trí và tình cảm (1811)
Chương 23
Tuy Elinor không mấy tin vào lời nói của Lucy, sau khi ngẫm nghĩ nghiêm túc cô thấy không thể nghi ngờ, khi không thể lý giải tính điên rồ nếu bịa đặt như thế. Vì vậy, Elinor không thể nghi ngờ và không còn dám nghi ngờ về những gì Lucy kể; nhất là lại có các chứng cứ cho mỗi tình huống mà không ai có thể phủ nhận ngoại trừ chính ước vọng của cô muốn phủ nhận. Cơ hội của hai người được quen nhau tại nhà ông Pratt là nguồn cội cho các chuyện về sau, chính đấy không thể phủ nhận và là tình huống đáng lo. Rồi chuyến thăm viếng của Edward gần Plymouth, trạng thái u uẩn của anh, bất mãn về chính tương lai của anh, thái độ không dứt khoát với cô, sự hiểu biết mật thiết của các cô nhà Steele về Norland và các quan hệ gia tộc của họ vốn thường làm cô ngạc nhiên. Rồi đến bức tiểu họa, lá thư, chiếc nhẫn, tất cả chứng cứ giúp vượt qua mọi e ngại phải kết án anh một cách bất công, và xác định một sự kiện – mà lẽ công bằng không thể gạt bỏ – cho thấy anh đã đối xử với cô một cách tệ hại.
Trong một thời gian ngắn, trong cô chỉ có cảm nhận cho chính mình: oán giận vì hành vi như thế, phẫn nộ vì bị lừa dối. Chẳng bao lâu, những ý tưởng khác và những suy xét khác dấy lên. Có phải Edward đã cố tình dối gạt cô? Có phải anh giả tạo một tình cảm dành cho cô mà anh không rung động? Có phải anh hẹn ước với Lucy từ con tim? Không; hiện tại cô không thể tin, bất luận những gì đã xảy ra trong quá khứ. Tình cảm của anh dành tất cả cho cô. Cô không thể bị lừa dối về điều này. Mẹ cô, hai em của cô, Fanny, tất cả đã nhận ra ý tình của anh hướng về cô lúc còn ở Norland; đây không phải là ảo tưởng do phù phiếm.
Chắc chắn là anh yêu cô. Thật là thanh thản trong tâm hồn khi ấp ủ tin yêu như thế! Và giúp cho cô dễ tha thứ cho anh! Anh đáng trách, rất đáng trách, vì đã lưu lại Norland sau lần đầu tiên anh cảm nhận ảnh hưởng của cô đối với anh mạnh hơn là bình thường.
Emma (1814)
Chương 1
Với nhan sắc, trí thông minh và gia sản giàu có cùng một ngôi nhà tiện nghi và bầu không khí gia đình hạnh phúc, Emma Woodhouse dường như nhận được tất cả ân sủng của cuộc đời. Cuộc sống của cô đã trôi qua gần hai mươi mốt năm mà không có mấy phiền muộn.
Cô và người chị Isabella có một ông bố thật hiền hòa, khoan dung, và vì chị cô đã lập gia đình, từ lâu cô đã là chủ gia đình để quản lý ngôi nhà cho ông. Mẹ cô đã qua đời từ nhiều năm trước, vì thế cô không còn nhớ gì nhiều đến những cử chỉ âu yếm của bà. Một chị quản gia thay thế vị trí bà mẹ với tình thương không kém người mẹ thật sự là bao.
Chị Taylor làm quản gia cho gia đình ông Woodhouse được mười sáu năm, nhưng còn là một người bầu bạn thân thiết hơn là quản gia đơn thuần vì chị thật lòng thương yêu hai cô con gái của ông, nhất là Emma. Giữa hai người là hơn cả mối chân tình chị em. Ngay cả trong thời gian chị Taylor chỉ là một quản gia đúng nghĩa, nhờ tính hòa nhã chị không cần thiết phải tỏ ra quá khắt khe đối với đứa trẻ gái. Thời gian dần qua, cung cách áp đặt của chị dần biến mất. Hai người sống gắn bó với nhau trong tình bầu bạn. Emma có thể làm mọi điều cô thích, luôn luôn tôn trọng khả năng suy xét của chị Taylor, nhưng phần lớn là theo ý riêng mình.
(Hà Linh sưu tầm và chuyển ngữ)