Bài ca thiên di
Tôi gọi tộc người mình là Nỗi Buồn
Nỗi Buồn thiên di
Nỗi Buồn củi nhỏ
Cháy ủ ê qua mười kiếp người
Đỏ than dăm mười kiếp nữa
Lũ chúng tôi dại khờ
Lũ chúng tôi hiền từ
Lấy cỏ cây làm linh vật
Thờ tổ tiên để mà nhớ
Cố thổ nằm nơi đâu
Những Nỗi Buồn có màu da người
Những nụ cười màu da người
Trôi như mơ trên dòng lũ
Trăm kiếp tha phương một tha hương
Dao thắt lưng hồn muôn trùng
Đi. Đi thôi. Ngựa hí rồi
Mỗi khi hơ tay lên bếp lửa
Thấy trước mặt là cố hương
Mỗi bóng người động đậy
Thấy trước mặt mù sương
Sống trăm ngày không quần áo đẹp
Chết một lần là đẹp nhất
Dẫu chết ở trăm núi ngàn sông
Hồn vượt biển về Dương Châu đại điện...
Dưới vòm trời thiên kỉ
Lũ chúng tôi như trẻ con dậy muộn
Gọi nhau bằng tiếng gà lục cục
Lầm lũi đi
Lầm lũi đi...
Giêng hai
Lòng cỏ đầy rét những miền xa
Em ngủ vừa thôi dậy nhớ nhà
Chon von đầu núi nhà tôi đó
Mây sũng chênh chao trắng đỉnh đầu
Về một ngày rùng mình như kẻ lạ
Hồn chừng khấp khởi những lưng trâu
Lang bang sông núi hình nhân ảnh
Thì xa có chăng những máng nguồn
Năm nay rừng cạn người thêm đói
Quẩn trong gió lẫn hơi chuột rừng
Chõ xôi miệng ngếch đợi cơm mới
Tàn củi lửa mê man tay hoa người
Khói lam đi hết người đi hết
Mẹ còn ngồi đó những giêng hai
Nhặt từng sợi rét đan vào mắt
Phơi trắng trên nương gót nẻ cằn...
Xóm 3 nhà
Người già bảo
Ba năm gió mặn
Ba năm không mưa
Tay đàn ông không cầm nổi tay đàn bà
Không có tiếng đứa trẻ con nào vỡ
Lòng đã hướng đất phương nam
Người trẻ bảo
Không biết tự bao giờ
Xóm đã lên ba nóc
Những váy áo nhuộm củ nâu
Những lòng tay dầy như vỏ dao chặt
Xóm ba nhà
Cửa nhà chỉ lối mặt trời mọc một mùa đói
Cửa nhà chỉ lối mặt trời lặn ba mùa đói
Con diều hâu không giầu nổi
Quanh quẩn trong cái thung nghèo
Người già nói
Chiều nặng mùi rượu sắn
Đêm gầy quá
Không thở nổi
Đêm gầy quá
Ta không ngủ được
Có tiếng tặc lưỡi ngoài kia
Cũng không rõ của người hay tắc kè nữa...
Người trẻ nói
Hãy cho tôi đi
Trên cả đôi cánh diều hâu chiều nay xộ gà con
Tôi sẽ chết nếu không vượt đỉnh Bàn Mai
Có tiếng tặc lưỡi ngoài kia
Cũng không rõ của người hay tắc kè nữa...
Người trẻ rũ xuống
Chỉ có mắt chiều như khóc đầu máng nước
Mặt trời lặn, thẳng lối cửa ba nhà…
Lên Bàn Mai mùa này
Những bụm mây không rõ màu
Trôi đầy trời
Những hơi thở đầy mồm
Như miệng trời
Lên núi Bàn Mai nhà mình
Gặp những nụ cười rách môi
Không quen bắt tay gặp nhau gục gặc đầu
Chào nhau bằng bát rượu đầy
Lên núi Bàn Mai nhà mình
Nghe chuột gặm gốc rạ bùi ngùi
Nghe mùa nương dạ nửa mùa đói
Mùi rượu sắn thông thốc đầu hồi
Hoa bông đỏ nổ tí tách hiên nhà
Lên núi Bàn Mai nhà mình
Tìm ai vịn cây bông đỏ
Mà hát hỡi em ời
Nghe họ nói rồi khi nghe
Mùi sắn nướng say vào tiềm thức...
Lên núi Bàn Mai mùa này
Những trai gái buồn hơn đêm đen
Sáo cũng ngủ rồi
Páo dung ngủ rồi
Không ai gọi ai nữa đâu...
Người Dao
Người Dao mình
Ăn xôi ngũ sắc
Cúng gia tiên bằng lợn bằng gà
Trai lớn thì cấp sắc
Cho bảng văn dài mấy nét thêu áo người
Sống thẳng ngay như lòng vỏ dao tay
Ăn trăm năm bồ hóng trên vách
Người Dao mình
Không biết giận cái nhỏ
Không tham nghĩ cái lớn
Thương sức mình núi chật
Mà nghĩa tình thuỷ chung
Người Dao mình
Bằng đầu gối bò trên đá
Bằng cái đầu đi trên núi
Người Dao không biết đường
Mài cho sắc rựa rìu mở lối
Mấy trăm năm
Người Dao mình
Những hồn đựng quả bầu khô trên vai
Lầm lũi dáng người
Trôi trôi như lá vàng mái nóc…
L H. L